Blaszani drwale – harwestery w Polsce

Harwestery to bardzo wszechstronne maszyny leśne, które znacznie odciążają ludzi i sprawiają, że cięcie drzew i odróbka drewna są znacznie bardziej efektywne. Przedstawiamy najpopularniejsze marki i modele używanych harwesterów dostępnych w Polsce.

Rodzaje harwesterów

Mimo postępu technologicznego w pracach leśnych nadal potrzebni są ludzie pracujący przy użyciu ręcznych narzędzi i pilarek spalinowych. Najcięższe prace, w tym obalanie drzew na zrębie najczęściej wykonują już jednak maszyny. W latach 60. XX wieku wprowadzono pierwsze maszyny układające drewno i mechaniczne ścinarki, a niedługo później narodził się harwester, czyli prawdziwy blaszany drwal. Skonstruowany w 1973 roku pojazd został oficjalnie zaprezentowany rok później na szwedzkich targach Elma Wood. Od tego czasu harwester to maszyna leśna, bez której trudno sobie wyobrazić pozyskiwanie drewna i cięcia trzebieżowe, które pielęgnują las.

Najpopularniejsze są dziś wszechstronne harwestery jednochwytakowe, w których cały proces obróbki wykonywany jest przez głowicę zamontowaną na ramieniu żurawia. Maszyna najpierw obejmuje kleszczami pień drzewa, a następnie wysuwana prowadnica z łańcuchem ścina je, po czym obala. Za pomocą rolek pień jest następnie przesuwany przez głowicę, oczyszczany z gałęzi i cięty na właściwe odcinki. Najwcześniejszym rodzajem harwesterów były maszyny dwuchwytakowe, w których jedna głowica, zamontowana na żurawiu ścinała drzewo, a potem było ono obrabiane przez drugie urządzenie, znajdujące się już na bazie pojazdu.

Wprowadzenie systemu jednochwytakowego otworzyło drzwi do produkcji nieco mniejszych i bardziej zwrotnych harwesterów, które mogły służyć do cięć trzebieżowych, szczególnie w drzewostanach młodszych klas wieku. Z kolei większe, potężniejsze maszyny zwykle lepiej sprawdzają się w cięciach rębnych. Rzecz jasna, harwestery różnych rodzajów produkuje też wiele firm. Najważniejsze marki używanych harwesterów sprzedawanych w Polsce to między innymi Ponsse, John Deere, Komatsu, Valmet czy Timberjack. Poniżej piszemy o każdej z nich oraz o poszczególnych modelach, najczęściej poszukiwanych przez klientów w kraju.

John Deere – najbardziej znane harwestery na świecie

Amerykańskie przedsiębiorstwo Deere & Company zostało założone już w 1837 roku przez kowala i przemysłowca Johna Deere. Dziś firma jest światowym liderem w technologii rolnej i produkcji maszyn leśnych. Harwestery John Deere to najbardziej znane i najchętniej wykorzystywane maszyny tego typu na świecie. Wyróżnia je zastosowanie nowoczesnych technologii oraz niezawodność. Dostępne w Polsce używane harwestery tej marki to głównie modele 1070 i 1270. Pierwszy to stosunkowo nieduża (dł. 6,92 m, szer. 2,66 m), zwrotna, 6-kołowa maszyna o dużym wysięgu żurawia (8,6 m) i kabinie, która obraca się do 80° w każdą stronę. Większy model John Deere 1270 (dł. 7,69 m, szer. 2,75 m) posiada silnik o większej mocy (200 kW zamiast 136 kW) i system hydrauliczny z podwójną pompą.

Ponsse, czyli maszyny leśne z ojczyzny nowoczesnych harwesterów

Firma Ponsse to fiński producent maszyn leśnych, w tym różnego rodzaju harwesterów i forwarderów. Przedsiębiorstwo założył w 1970 roku Einari Vidgrén – drwal, który skonstruował własny forwarder, ponieważ na rynku brakowało mu odpowiedniego sprzętu. To właśnie w Finlandii zbudowano też w 1973 roku pierwszy harwester, a Ponsse niedługo później zaczęło produkować także maszyny tego typu. Najpopularniejszy model firmy to Ergo – wszechstronny, 6- lub 8-kołowy pojazd o dużej mocy silnika (205 kW) i długości 8,13 m, który świetnie radzi sobie na stromych stokach i w trudnym terenie. Wśród harwesterów Ponsse zaufaniem polskich klientów cieszy się też Beaver, czyli bóbr. Ten zwrotny 6-kołowiec o nieco mniejszych rozmiarach (dł. 7,3 m, szer. 2,75 m) i dużej widoczności z kabiny to dobry wybór do trzebieży gęsto porośniętych miejsc.

Wszechstronne harwestery Valmet

Valmet to marka o fińsko-szwedzkich korzeniach, powstała ze współpracy firm Valmet Oy i Umeå Mekaniska. W 2004 roku przedsiębiorstwo zostało przejęte przez japońskiego giganta Komatsu. W 2011 roku wyprodukowano ostatnie harwestery tej marki, a zakłady kontynuowały produkcję maszyn leśnych pod marką Komatsu Forest. Klienci w Polsce do tej pory cenią jednak sobie używane harwestery Valmet. Szczególnym uznaniem cieszy się wszechstronny model 901 – następca pierwszego harwestera jednochwytakowego na świecie, wprowadzonego przez firmę na rynek pod tą nazwą w 1984 roku. Maszyna posiada w pełni obracającą i poziomującą się kabinę, co ciągle uznawane jest za rozwiązanie najbardziej sprzyjające produktywności.

Harwestery Komatsu, czyli japońsko-szwedzko-fińskie doświadczenie

Przedsiębiorstwo Komatsu jest znane przede wszystkim jako drugi co do wielkości na świecie producent maszyn i pojazdów wykorzystywanych w branży budowlanej i wydobywczej, chociaż produkuje też prasy czy lasery. Obecnie, szczególnie po przejęciu firmy Valmet, Komatsu jest też jednym z głównych producentów maszyn leśnych i harwesterów różnych rodzajów. Często poszukiwane w Polsce, używane harwestery Komatsu to modele 901 i 931. Pierwszy to następca legendarnej maszyny produkowanej jeszcze pod marką Valmet. Harwester jest bardzo ekonomiczny w spalaniu, zwrotny oraz silny jak na swoje względnie niewielkie rozmiary (dł. 7,26 m, szer. 2,65 m), prze co nadaje się idealnie do trzebieży. Większy model 931 jest z kolei na rynku stosunkowo niedługo. Posiada silnik nowej konstrukcji o większej mocy (185 kW), dzięki czemu sprawdzi się przy bardziej wymagającym wyrębie. Komatsu kładzie również duży nacisk na wygodę pracy operatora, a harwestery tej marki mają opinię niezwykle stabilnych.

Używane harwestery Timberjack ciągle popularne

Firma Timberjack została założona w latach 50. XX wieku w Kanadzie i od początku specjalizowała się w produkcji sprzętu do prac leśnych. W 2000 roku przedsiębiorstwo stało się częścią Deere & Company, a od 2006 roku pod marką Timberjack nie są już produkowane nowe maszyny leśne. Używane harwestery Timberjack ciągle cieszą się jednak dużym zainteresowaniem wśród klientów, a szczególnie popularny w Polsce jest model 1270. Harwester ten ma bardzo duży wysięg maksymalny (10,3 m) przy względnie niewielkich rozmiarach (dł. 7,07 m, szer. 2,86 m). Sprawdzi się szczególnie dobrze przy wykonywaniu trzebieży późnych i cięć rębnych, a także do pracy w sadach.